سهام داران شرکت، طرح دعوا نکنید!!
اگر شما به عنوان یک کارآفرین شرکتی تاسیس کرده اید، دانستن این نکته برایتان مفید است که به عنوان یک سهام دار یا شریک در یک شرکت، به شکل مستقل و به تنهایی نمی توانید از طرف شرکت طرح دعوا کنید یا اینکه دعاوی مطرح شده علیه شرکت را پاسخ گویید.
در همه دعواهایی که یک طرف آن شرکت ها (اشخاص حقوقی) هستند، چه خواهان دعوا باشند و چه خوانده آن دعوا، صرفا مدیران شرکت به نمایندگی از آن می توانند اقامه دعوا کنند.
به نظرم رسید اگر این مطلب را در قالب یک پرونده حقوقی که در تاریخ ۳۰ /۲/ ۹۲ در دادگاه عمومی حقوقی تهران مطرح شد، توضیح دهم، بیشتر می تواند مفید واقع شود.
ماجرا از این قرار بوده که یک شرکت از علامت تجاری که شرکت ((الف)) از آن استفاده می کرده و آن را به ثبت رسانده بوده استفاده می کند و آن را در اداره مالکیت صنعتی ثبت هم می کند. بعد از اینکه سهام داران آن متوجه ماجرا می شوند، تصمیم می گیرند که اقدام به طرح دعوا کنند و از دادگاه می خواهند که علامت تجاری شرکت ((ب)) مطابق مقررات قانون ثبت اختراعات، طرحهای صنعتی و علائم تجاری ابطال شود. اما با کمال تاسف دادگاه قرار رد دعوای ایشان را صادر کرد.
نکته مهم: وقتی یک شرکت به ثبت می رسد، آن شرکت شخصیت حقوقی مستقل از اعضای خودش پیدا می کند. شرکت هر قالبی که داشته باشد (سهامی، با مسئولیت محدود، تضامنی، نسبی و …) به هر صورت مستقل از سهام داران یا شرکا، شخصیت حقوقی دارد و این شخصیت حقوقی به وسیله مدیرانش اداره می شود.
به بیان دیگر اگر ما یک شرکت ثبت کنیم و متوجه شویم که حقوق مادی یا معنوی آن مورد تضییع قرار گرفته، مثلا از نام شرکت استفاده می شود، یا برند آن توسط دیگری مورد بهره برداری قرار گرفته، یا بدهکاران شرکت، طلب های خود را پرداخت نمی کنند. در همه این موارد هرچند که ما به عنوان سهام دار یا شریک شرکت، از اقدامات شرکت نفع می بریم، اما به لحاظ قانونی حقی برای اقامه دعوا نداریم!
پس راهکار چیست؟
موضوع باید به مدیران شرکت اطلاع داده شود تا ایشان نسبت به طرح دعوای مدنی یا شکایت کیفری اقدامات لازم را انجام دهند.
نکته ۱: در برخی موارد خیلی استثناء ممکن است قانون گذاران به سهام داران اجازه طرح دعوا بدهند. این گونه موارد در قانون ذکر شده اند اما، اصل کلی این است که دعاوی باید از طریق مدیران شرکت ها پیگیری شود.