آنچه زمینهساز موفقیتهای اقتصادی، اجتماعی و به طور کلی پیشرفت در یک جامعه است تا حدود زیادی متاثر از سیاستگذاریهای یک دولت میباشد. سیاستگذاریهای جدید، دولتها را بر آن داشته تا برای اهداف بلند مدت خود، وزارتهای نوظهور تاسیس کنند. وزارت از بخشهای ساختاری دولتها است. دولتها، اموری را که با آنها سر و کار دارند به شاخههای گوناگون تقسیم میکنند و برای هر شاخه از فعالیتها یک مسئول ویژه به نام وزیر انتخاب میکنند. هر وزیر مسئول گرداندن امور یک وزارت است. نهاد وزارت و ساختمانی که یک وزارت در آن مستقر است، وزارتخانه نام دارد. تعریف وزارتخانه در حکمرانیهای مختلف میتواند متفاوت باشد و با عناوینی چون سازمان، وزارت، معاونت و… تعریف میشود.
تعدادی از وزارتهای نوظهور در دنیا طی تحقیقی مختصر به شرح زیر است:
وزرات هوش مصنوعی؛ امارات متحده عربی
امارات متحده عربی با تأسیس وزارت هوش مصنوعی سرمایهگذاری عظیمی برای دستیابی به اقتصاد هوشمند ایجاد کردهاست. هوش مصنوعی به واسطه روباتیک و دستگاههای خودکار، پردازش زبان طبیعی، عاملهای مجازی، یادگیری ماشین و بسیاری دیگر از فناوریها عملیاتی میشود.
این دانش قواعد بازی کسب و کارها را از طریق بهبود تولید، پایین آوردن قیمتها، ایجاد شغل و فرصتهای رشد تغییر خواهد داد.
طبق تحلیلهای یک شرکت بینالمللی داده، سرمایهگذاری در سامانههای هوش شناختی و مصنوعی در خاورمیانه از 37.5 میلیون دلار در سال2017 به 100 میلیون دلار در سال 2021 افزایش یافتهاست. این تحلیل نشان میدهد که بزرگترین فرصتهای هوش مصنوعی در خاورمیانه در بخش مالی قرار دارد.
از این رو امارات متحده عربی، عربستان سعودی و قطر تعهداتی قوی در قبال توسعه و اجرای فناوریهای هوش مصنوعی برای خود ایجاد کردهاند.
طبق گزارش شرکت Price water house Coopers سهم هوش مصنوعی در اقتصاد جهان در سال 2030 میلادی میتواند تا بیش از 15 تریلیون دلار باشد.
تأثیر هوش مصنوعی در خاورمیانه بالغ بر 320 میلیارد دلار و رشد سالیانه این صنعت 20 تا 34 درصد خواهد بود. در این بین، سهم کشورهای امارات، عربستان و قطر بیشتر از کشورهای دیگر خواهدبود.
شیخ محمد بن راشد آل مکتوم، نخست وزیر امارات و حاکم دبی، اظهار داشتهاست:
موج جهانی بعدی هوش مصنوعی است و ما میخواهیم امارات متحده عربی برای رویارویی با آن آماده باشد.
تأسیس وزارت هوش مصنوعی و انتصاب نخستین وزیر هوش مصنوعی جهان در اکتبر 2017، مهمترین و بارزترین اقدام امارات به سوی دولت هوشمند محسوب میشود.
این اقدام را می توان نقطه عطفی در چشمانداز بلند مدت امارات برای بهرهگیری از فناوریهای نوین برشمرد.
وزارت خوشبختی و مثبت بودن؛ امارات متحده عربی
احساس خوشبختی و شادی شهروندان از اولویتهای چند سال اخیر دولت امارات است. به همین دلیل، در فوریه سال 2016، وزارت خوشبختی در این کشور تاسیس شد.
خانم عهود رومی ( Ohoud Al Roumi)، اولین وزیر خوشبختی امارات در زمان انتصاب گفت:
هدفم این نیست کاری کنم تا مردم بخندند، میخواهم مسئولیتی را که دولت امارات بر دوشم گذاشته به بهترین شکل ممکن انجام دهم و کاری کنم تا کشورم امارات در آغاز سال ۲۰۲۱ میلادی در بین پنج کشور اول شاد جهان قرار بگیرد.
اکنون در رتبهبندی شادترین مردم جهان، امارات متحده از بین ۱۵۷ کشور جهان، در رتبه ۲۸ قرار دارد.
در سال 2013، ونزوئلا نیز دست به چنین ابتکاری زد اما دستاوردهای این نوآوری برایشان خیلی روشن نبود. ونزوئلا در سال 2013 در رتبه بیستم کشورهای شاد قرار داشت و در سال 2015 به رتبه 23 سقوط کرد.
وزارت ارتباط با اتحادیه اروپا؛ ترکیه
ترکیه چند سالی است که در رویای پیوستن به اتحادیه اروپا به سر میبرد.
آنها برای پیشبرد امور لازم در راستای این هدف، وزارتخانهای دایر کردهاند تا به صورت متمرکز در راستای آن فعالیت کنند.
وزارت آب؛ 6 کشور
می گویند جنگ جهانی سوم بر سر آب شُرب شکل میگیرد.
به همین خاطر کشورهای زیادی در سالهای اخیر دست به تاسیس وزارتخانهای با این مضمون زدهاند. چین، یکی از آن کشورهاست. هند هم وزارتخانهای با نام «آب شرب و بهداشت» تاسیس کرده است. کشورهای نیجریه ، ترکیه و ونزوئلا هم به ترتیب وزارتخانهی «منابع آبی» ، «جنگل و آب» و «اکوسیستم و آب» تاسیس کردهاند.
سوریه نیز وزارتخانهای با نام «وزارت آبیاری» دارد که بیشتر به صنعت کشاورزی این کشور کمک میکند.
وزارت تغییرات آب و هوا؛ نروژ
نروژ به موضوع وسیعتری توجه کردهاست؛ تغییرات اقلیمی!
این روزها تغییرات اقلیمی بحث سران کشورهای بزرگ دنیا است. دولت نروژ در حال حاضر وزارتخانهای با نام «تغییرات آب و هوایی» دارد.
وزارت بیماریهای روحی- روانی و خودکشی؛ انگلستان
انگلستان چند سال پیش تصمیم گرفت تا آمار خودکشی را کاهش دهد. در زمان نخست وزیری تِرزا مِی (Theresa May ) او در مراسمی به مناسبت روز جهانی بهداشت روان، گفت:
زمانی که من نخست وزیر انگلیس شدم، روی پلکان ساختمان داونینگ استریت ایستادم و متعهد شدم که با بیعدالتیهای گزنده در جامعهمان مبارزه کنم، هیچ بیعدالتی شدیدتر از بیعدالتی نسبت به کسانی که مبتلا به مشکلات روان هستند، نیست. اما با یکدیگر میتوانیم این وضعیت را تغییر دهیم و به این ذهنیت بیجا که خیلیها را مجبور به رنج بردن در سکوت میکند، پایان دهیم. ما میتوانیم از تراژدی نابودی جان بسیاری از افراد بر اثر خودکشی، پیشگیری کنیم و به خوب بودن وضعیت روحی و روانی فرزندانمان اولویتی که شایسته آن هستند را بدهیم.
وزارت امور تنهایی؛ انگلستان
ترزا مِی در ژانویه سال ۲۰۱۸ میلادی خانم تریسی کروچ (Tracey crouch) را به عنوان وزیر تنهایی منصوب کرد تا به معضل تنهایی و انزوای اجتماعی بپردازد. او در این باره گفت:
تنهایی، حقیقت اندوهبار عصر معاصر است، من میخواهم با این چالش که در جامعه ما وجود دارد مقابله کرده و در راستای توجه به تنهایی قشرهای مختلف از جمله؛ افراد مسن و افرادی که عزیزان خود را از دست دادهاند و کسی را برای صحبت کردن و تبادل افکار ندارند، اقدام کنم.
وزارت ماهیگیری و آبزیان / وزارت مبارزه با گرسنگی ؛ برزیل
برزیل دارای یک پهنه بلند در کناره اقیانوس اطلس است و در دل خود نیز رودهای پر آبی مانند آمازون دارد. ماهیگیری در این کشور رونق زیادی دارد و صادرات گوشت ماهی (به همراه گاو و گوسفند) یکی از مهمترین منابع درآمدی این کشور است. دولت برزیل یک وزیر ماهیگیری و آبزیان دارد تا به این امور سر و سامان دهد.
کشورهای دیگری نیز هستند که وزارتخانه مرتبط با امور ماهیگیری داشته باشند اما هیچ یک با این صراحت، وزارتخانهشان را «وزارتخانه ماهیگیری و آبزیان» نامگذاری نکردهاند. برزیل یک وزارتخانه عجیب دیگر هم دارد که اسم آن «مبارزه با گرسنگی» است.
وزارت یوگا؛ هند
وزارت AAYUSH در هند مسئول ترغیب طبها و ورزشهای سنتی آیورودا، یوگا، ناوروپاتی، طب سوزنی، سیستم طبی سیدا و هومئوپاتی است.
تقریبا 7 سال پیش نارندرا مودی (Narendra Modi)، نخست وزیر محبوب هند، وزارتخانه یوگا را در زیرگروه وزارتخانههای درجه 2 هند تاسیس کرد. در هند هر نخست وزیر، دو گروه وزیر با عنوان وزیران ارشد و وزیران درجه 2 انتخاب میکند. هدف این وزارتخانه علاوه بر تحکیم و گسترش یوگا، تقویت طب سنتی و آیورودا نیز هست.
روز بین المللی یوگا، به درخواست مودی همان سال توسط سازمان ملل متحد به رسمیت شناخته شد.
وزارت زندان / وزارت تغذیه ؛ ونزوئلا
هر کشوری بر اساس نیازها و منابعش دست به تشکیل یک وزارتخانه میزند. در ونزوئلا آمار جرم و جنایت قابل توجه است. بنابراین وزارتخانهای به نام زندان و ندامتگاههای عمومی دارد. وظیفه وزیر زندانهای ونزوئلا چیزی شبیه رییس زندانهای سایر کشورها است با این تفاوت که ساختمان و نیروی انسانی بیشتری در اختیار دارد.
ونزوئلا همچنین وزارتخانه تغذیه هم دارد که مسئول افزایش سلامت شهروندان است.
وزارت حیوانات؛ نیجریه
آفریقا از دیرباز میزبان حیات وحش بوده است و اصلا عجیب نیست که کشور نیجریه چنین وزارتخانهای داشتهباشد.
وزارت خانواده؛ ترکیه
اسم کامل این وزارتخانه «خانواده و سیاستهای اجتماعی» است. احتمالا هدف ترکیه از داشتن چنین وزارتخانهای طی چندسال اخیر کمک به تحکیم بنیان نظام خانواده بودهاست.
وزارت کودکان؛ نروژ
ماموریت این وزارتخانه، در وهله اول ارتقای آموزش و سلامت کودکان است. سپس توجه به مسائلی مانند؛ تغذیه و شادی آنها در دستور کار وزیر کودکان قرار دارد. جالب اینجاست که نیجریه هم وزارتخانهای مشابه و با نام «جمعیت، زنان و محافظت از کودکان » تاسیس کردهاست.
وزارت استقلال؛ بولیوی
کار این وزارتخانه حفاظت از استقلال کشور است و در کشور بولیوی قرار دارد. علت عجیب بودن این وزارتخانه این است که اصولا سه قوه یک کشور باید استقلال داشته باشند نه آن که این مفهوم در قالب یک وزارتخانه مجزا گنجانده شود.
وزارت زنان؛ 4 کشور
در سالهای گذشته، توجه به حقوق زنان و افزایش مشارکت آنها در فضای سیاسی و مدیریتی در دستور کار بسیاری از کشورها قرار گرفتهاست.
کشورهای اسکاندیناوی سرآمد افزایش حضور زنان در سطوح بالای جامعه بودهاند و این روزها کشورهای زیادی مهمترین مقامهایشان را به زنان میدهند. با این همه، نگاه به لیست کشورهایی که وزارت زنان دارند، قابل توجه است. ونزوئلا یکی از این کشورهاست که وزارتخانهای با نام «زنان و مسائل جنسیتی» دارد.
پاراگوئه و بولیوی دیگر کشورهایی هستند که چنین وزارتخانههایی تاسیس کردهاند.
وزارت اوقاف؛ کویت و سوریه
وقف در کشورهای اسلامی یکی از مسائل مهم است. بیشتر کشورهای مسلمان یک وزارت اوقاف دارند. کویت و سوریه از جمله این کشورها هستند.
اطلاعات در این باره، مربوط به یک دهه گذشتهاست و برای زمان حال نیاز به راستیآزمایی مجدد دارد.
منبع:Www.naftema.com