طی چندسال اخیر صندوق پژوهش و فناوری استان اصفهان در عرصه تسهیلات و سرمایهگذاری بر سر زبانها افتاده است. در کنار آن شاهد انتشار خبری مبنی بر برگزاری رویداد سرمایه پذیری زاینده رود در اصفهان با محوریت صندوق پژوهش و فناوری استان اصفهان بودیم. این اتفاق ما را بر آن داشت که به مصاحبه با مهندس احمد ورد مدیر عامل این صندوق بنشینیم.
جناب آقای ورد، مدیرعامل صندوق توسعه پژوهش و فناوری
در آغاز توضیح دهید صندوق توسعه پژوهش و فناوری استان اصفهان در چه حوزههایی فعالیت میکند و چه ارتباطی با کسب و کارهای نوین و استارتآپها دارد؟
صندوق پژوهش و فنآوری استان اصفهان قدمتی 14 ساله در اکوسیستم کارآفرینی ایران دارد که ارائه تسهیلات به شرکتهای دانش بنیان و فناور را به عهده گرفته است.. تاکنون صدها تیم استارتاپی و دانش بنیان وکسب وکارهای گوناگون از تسهیلات و خدمات این صندوق استفاده کرده اند.
این صندوق از سال 95 و با تغییر مدیریت و اخذ رویکرد و استراتژی جدید خود به طور پیوسته در حال افزایش سرمایه بوده و طی دو مرحله به افزایش سرمایه 36 برابری دست یافته است.
صندوق پژوهش تاکنون انواع تسهیلات مالی را از بین 4 تا 15 درصد در اختیار شرکتهای فناور گوناگون قرارداده است.
از اواسط سال 98 با تغییر و همراهی هیات مدیره جدید و افزایش سهام دانشگاه ها و جایگزینی با سهام دولت، فرآیند افزایش سرمایه شتاب گرفته است و این صندوق را به نهاد موثرتری نسبت به قبل تبدیل نموده است.
در نتیجه دو مرحله افزایش سرمایه والبته انعقاد تفامنامه عاملیت با معاونت علمی و صندوق نوآوری و شکوفایی این صندوق موفق به جذب ده ها میلیارد تومان جهت تسهیلات به استارتآپهای اصفهانی گردید و به رفع نیاز مالی اکوسیستم نزدیک شد. صندوق اصفهان با داشتن بیش از 90 سهامدار حقیقی و حقوقی نمادی از یک جامعه کوچک فعالین اقتصادی اصفهانی است که تاکنون صدها شرکت از مواهب ان برخوردار شده اند.
در 14 سال اخیر حدود هزار و سیصد و شصت میلیارد ریال تسهیلات در اختیار شرکتهای دانش بنیان و شرکت های فناور و استارتاپها قرار گرفته است.
از آخرین آمار فعالیتهای مالی این صندوق می توان به اراِئه خدمات مالی 700 میلیارد ریالی در انواع آن در سال 98 اشاره کرد.
در سال 98 و با ایجاد بستر قانونی این صندوق شروع به ارائه خدمات ضمانت نامه نمود.
صندوق اصفهان به طور پیوسته در حال نوآوری بوده و با ورود به بازارهای جدید جذب سرمایه راه های مختص به خود ارائه داده تا تنوع نیازهای مالی اکوسیستم اصفهان را تامین نماید.
یکی از سیاستهای این صندوق مشارکت بالا با دانشگاههای استان اصفهان است. عاملیت دانشگاه اصفهان و دانشگاه علوم پزشکی از دست آوردهای این صندوق در مشارکت با دانشگاه های استان محسوب میشود.
این صندوق مشارکتهای جدی با نهادهای موثر استان داشته و عضویت در هیات اجرایی منطقه ویژه فناوری و مراکز رشد دانشگاهی را داراست.
آیا این صندوق تاکنون ورودی به بازارهای جدید سرمایهگذاری داشته است؟
علم سرمایهگذاری طی چند سال گذشته دچار تحول بنیادین شده و از حالت تسهیلات به سهامداری تغییر رویکرد داده است. صندوق پژوهش اصفهان نیز در سال 99 رویکرد خود را از ارائه تسهیلات به سرمایهگذاری خطرپذیر تغییر داد. این سرمایهگذاری بدین صورت است که به جای ارائه وام به واحدهای فناور وارد مشارکت با آنها میشویم و از آنها سهام دریافت میکنیم و در ریسک موفقیت یا شکست با آنها شریک میشویم.
در سال 99 تاکنون حدود 15 مورد سرمایهگذاری اینچنینی رخ داده که در سال 1400 افزایش چندین برابری خواهد یافت.
سوالی که هم اکنون به ذهن میرسد این است که این واحدهای فناور و نوآور و به اصطلاح استارتاپها را شما چگونه شناسایی میکنید؟ آیا آنها خوشان مراجعه میکنند و یا شما شناسایی میکنید؟
زیست بوم کارآفرینی هر شهر اجزای گوناگون دارد که سرمایهگذاری یکی از بخشهای آن است. بهترین راه برای ارتباط با استارتاپها ورود به عرصه همکاری با شتابدهنده هاست. صندوق پژوهش هم اکنون با تمام شتابدهنده های استان و حتی شتابدهندههایی در تهران و شیراز وارد تعامل و امضای تفاهم نامه همکاری شده است. این شتابدهدنده ها استارتاپهای مستعد را شناسایی و برای سرمایهگذاری به صندوق پژوهش معرفی میکنند.
اینطور که شنیدیم رویداد سرمایهگذاری ای به نام در اصفهان در حال اجراست. در مورد این رویداد چه توضیحاتی دارید؟
در ادامه فرایندهای توسعهای صندوق در سال 99 و برای تسریع این فرایند هم اکنون این صندوق با مشارکت رویداد ملی 100 استارت آپ قرار است محور برگزاری رویدادی با نام زایندهرود در استان اصفهان گردد. در این رویداد قرار است تیمهای مستعد استارتاپی به مرحله سرمایه پذیری ورود کنند.
این رویداد در روز بیستم آذرماه در اصفهان برگزار خواهد شد و تیم های استارتاپی داوطلب می توانند در این رویداد سرمایهگذاری، مشارکت کنند.پیش بینی حدود 200 استارتآپ اصفهانی در این رویداد ثبت نام کنند و پس از بررسی اولیه 50 استارت آپ به مرحله داوری ورود کنند و از جمع این 50 استار آپ 30 استارت آپ موفق به اخذ سرمایه خواهند شد.میزان سرمایه ورودی به این رویداد را 10 میلیارد تومان تخمین زده میشود.
اصفهان بستر استارتآپهای موفقی است که با برگزاری این رویداد تعداد این استارتآپها از لحاظ کمی و کیفی پیشرفت زیادی خواهد نمود.
خانه نوآوری، شتابدهنده هاب، اتاق بازرگانی و… از دیگر مشارکت کنندگان این رویداد هستند.
اسم خانه نوآوری را تاکنون نشنیده ایم. خانه نوآوری چیست؟
یکی از اجزای مهم هر اکوسیستم شتابدهنده است. شتابدهنده بستری جهت استقرار تیمهای کارآفرین در کنار یکدیگر برای تعامل و توسعه است. ما با جذب سرمایه خارج از استانی و البته سرمایهگذاری صندوق پژوهش موفق به ایجاد یک شتابدهنده با نام خانه نوآوری شدیم که هم اکنون مراحل توسعه ای خود را طی میکند.
ما در مشارکت با دانشکاه آزاد اصفهان از سویی و شهرک علمی تحقیقاتی از سوی دیگر در حال راه اندازی دو فضای کار اشتراکی دیگر در سطح شهر اصفهان هستیم.
البته بهتر است است به این نکته نیز اشاره کنیم که صندوق پژوهش وارد مشارکت با برای ایجاد یک صندوق سرمایهگذاری خطرپذیر دیگر با نام هدهد نیز شده است.
یک شرکت بزرگ سهامی عام با نام سپنتا نیز به تازگی با مشارکت صندوق پژوهش در شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان شروع به کار کرد.
فعالیت موثر دیگری هم هست که نیاز به ذکر آن باشد؟
یکی از نیاز های جدی زیست بوم کارآفرینی ایران توسعه دانشی آن است. ما نیاز به تولید و ترجمه کتابهای گوناگون و به روز در زمینه علوم مربوط به کارآفرینی داریم. به همین منظور صندوق طرحی را مبنی بر حمایت از تولید کتاب آماده کرده و در حال اجرای آن است. در این طرح فراخوانی را برای نویسندگان و مترجمان و ناشران و توزیع کنندگان کتابهای حوزه کارآفرینی انجام داده ایم و تسهیلات بسیار جذابی را برای تولید 100 کتاب حوزه کارآفرینی اختصاص دادهایم تا در چند سال آینده شاهد رشد دانشی اکوسیستم کارآفرینی نیز باشیم.
در بعد دیگر توسعه بخش دانشی ما موفق به اخذ گرنت پژوهشی از معاونت علمی ریاست جمهوری شدیم و از این گرنت در جهت توسعه دانشی اکوسیستم استفاده خواهیم کرد.
با توجه به افول قالب های سنتی کسب و کار و شکل گیری منظومه های اقتصادی حول محور اقتصاد دیجیتال، پیش بینی می کنید با توجه به تحولات جهانی فناوری، فکر می کنید صندوق چه نقشی می تواند در آینده اقتصادی استان و اتصال آن بازارهای نوظهور جهانی داشته باشد؟
اصلی ترین فعالیتی که هر بخش از اکوسیستم کارآفرینی به عهده دارد انتقال پیام مناسب از کنش های موجود در فضای نوآور به فضای سنتی است. کسب و کارهای سنتی هنوز باور ندارند که حضور یا عدم حضورشان در فضای مجازی تعیین کننده بقا یا عدم بقایشان است. اصلی ترین رسالت اکوسیستم ، انتقال این پیام است. ما در تلاش هستیم که سرمایهگذاری به سبک خطرپذیر را تبدیل به یک فرهنگ نهادینه کنیم. اینگونه سرمایهگذاری، اقتصاد بسیاری از کشورها را متحول کرده و رشد اقتصادی چشمگیری را برای آنها به ارمغان آورده. ما نیز با افزایش سرمایه مداوم در حال سرمایهگذاری بر روی استارتآپها هستیم تا با به ثمر رسیدن آنان نمونه هایی عینی به سرمایه گذاران حوزه سنتی معرفی کنیم.
کلام آخر؟
صندوق پژوهش با تمام توان خود در حال خدمت رسانی به فضای کارآفرینی است. من با تمام وجود از تمامی سرمایه گذاران و نهادها دعوت میکنم که با خرید سهام این صندوق تسهیلات یار کارآفرینی برای جوانان شوند. البته جا دارد ذکر کنم سود سهام این صندوق سود مناسبی است و در سال 98 به اندازه تمام 14 سال گذشته سود داشتیم. امیدوارم با همت سرمایه گذاران توسعه کارآفرینی در این شهر را شاهد باشیم.